Lokaty progresywne

W ofercie banków znajduje się wiele rodzajów lokat. Każda z nich wyróżnia się na tle pozostałych, dzięki wyższemu oprocentowaniu, dłuższym lub krótszym terminem obowiązywania czy brakiem konieczności posiadania konta. Jaką cechę charakterystyczną posiadają lokaty progresywne? Na czym polega? Czy jest bezpieczna? Na te i inne pytania odpowiada Wujek Sknerus.

Lokaty progresywne

Lokaty progresywne to produkty bankowe, które trudno jednoznacznie zdefiniować. Jedni traktują ją jako produkt, inni jako rodzaj umowy. Różnica między tymi objaśnieniami jest znacząca, ponieważ w jednym oprocentowanie wzrasta wraz z wartością wpływów, zaś w drugim zależy od okresu trwania umowy. Czasami zamiennie stosuje się również określenie dynamiczna, co może jeszcze bardziej utrudnić odnalezienie się w ofercie banku.

Co to jest? Po zawarciu umowy z wybraną instytucją otrzymujemy możliwość ulokowania swoich oszczędności w miejscu, gdzie zostaną one co miesiąc pomnażane o wcześniej ustaloną wartość procentową. Jednak oprocentowanie takiej lokaty nie jest stałe. Zmienia się wraz z upływem kolejnych miesięcy. Prawdziwa okazuje się zależność, że im dłużej pieniądze znajdują się w depozycie, tym wyższe będzie jego oprocentowanie.

Lokaty progresywne a lokaty standardowe

Standardowa lokata bankowa polega na odłożeniu oszczędności na lokatę, które po upływie czasu określonego w umowie wzrosną o wartość odsetek. Po zapoznaniu się z definicją lokaty progresywnej wiemy, że dąży ona do osiągnięcia tego samego celu, jakim jest realny zysk. Jednak więcej można znaleźć różnic niż podobieństw między tymi produktami.

Oprocentowanie

W przypadku tradycyjnej lokaty mamy do czynienia z oprocentowaniem stałym. Jest to jednoznaczne z tym, że przez cały okres trwania umowy wartość procentowa zwracanej części kapitału będzie taka sama.

Natomiast lokata progresywna oferuje oprocentowanie, które będzie się zmieniało wraz z upływem czasu. Im dłuższy okres zamrożenia pieniędzy, tym wyższy będzie procent ostatecznie zwróconego kapitału. Co to oznacza dla nas w praktyce? Jeśli w ofercie lokaty progresywnej  znajdziemy informacje “oprocentowanie nawet do 11%”, wówczas wraz z upływem kolejnych miesięcy wartość procentowa będzie stopniowo wzrastać aż do osiągnięcia 11%.

Przykładowo przekazujemy swoje oszczędności do banku na rok z oprocentowaniem “nawet do 6%”. Jak wzrasta wówczas jego wartość w kolejnych miesiącach?

Jak widzimy na podanym przykładzie, maksymalna wartość oprocentowania zostaje doliczona do kwoty kapitału własnego zaledwie dwa razy w ciągu 12 miesięcy.

Kapitalizacja odsetek

Jeśli spojrzymy na oferty standardowych lokat, zauważymy, że tradycyjnie odsetki zostaną doliczone po upływie okresu obowiązywania umowy. Z kolei lokata progresywna odlicza co miesiąc od kapitału własnego klienta procent wartości, który wraz z upływem czasu wzrasta. Jak w wyżej przywołanym przykładzie można zaobserwować, co trzy miesiące zmienia się wartość oprocentowania. Tym samym maksymalna jego wysokość, przykładowo 6%, dotyczy wyłącznie ostatniego okresu obowiązywania umowy.

Konsekwencje przedwczesnej wypłaty

Jeśli zerwiemy umowę na lokatę tradycyjną przed określonym terminem, konsekwencją będzie całkowita utrata odsetek. To znaczy, że nie otrzymamy pieniędzy zarówno za pozostały do końca czas, jak i za ten, który już minął. Z kolei lokata progresywna gwarantuje otrzymanie odsetek naliczonych przez okres lokowania pieniędzy do momentu niedotrzymania warunków umowy.

Lokata dynamiczna – czy warto?

Lokata dynamiczna – czy też progresywna – jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które chcą posiadać zarówno gwarancję bezpieczeństwa, jak i możliwość wycofania kapitału przedterminowo. Jednak w konsekwencji przez pierwsze miesiące obowiązywania umowy otrzymujemy znacznie niższe oprocentowanie niż na końcu. To zabezpieczenie dla banku, aby w razie wycofania środków za wcześnie, nie poniósł zbyt dużych strat.

Mimo atrakcyjnego oprocentowania lokaty progresywnej w ostatecznym zestawieniu zysków zazwyczaj wygrywa produkt tradycyjny. Dlaczego? Najważniejsza jest wartość procentowa odsetek w skali roku. Okazuje się, że lokata dynamiczna mimo atrakcyjnego oprocentowania w ostatnich miesiącach, często wypada gorzej.

Lokata dynamiczna – jak obliczyć średnią?

Jak nie dać się nabrać na oferty lokat dynamicznych z kuszącymi oprocentowaniami? Wystarczy obliczyć średnią wartość procentową odsetek w skali roku. Aby to zrobić, należy dokonać takich samych działań, jak w przypadku obliczania średniej arytmetycznej. Można również skorzystać z gotowych arkuszy excel, które zrobią to za nas automatycznie.

Lokata progresywna – przykład

Dla przypomnienia przedstawimy, w jaki sposób obliczyć średnią oprocentowania krok po kroku. (Dane z przykładu zamieszczonego powyżej, gdzie maksymalna wartość wynosi 6%, a oprocentowanie zmienia się co 2 miesiące)

1. Dodajemy ze sobą wartość oprocentowania dla każdego miesiąca bez wyjątku. Nawet jeśli liczby są takie same, konieczne jest ich zsumowanie.
   (2*1.20% ) + (2*2.40%) + (2*3.60%) + (2*4.00%) + (2*4.50%) + (2*6.00%) = 43.40%
2. Następnie otrzymany wynik dzielimy przez liczbę miesięcy w roku.
   43.40% : 12 = 3.60%
3. Otrzymana liczba to średnie oprocentowanie w skali roku.

W naszym przypadku po zaokrągleniu wynosi 3.60%.

Jak można zauważyć, istnieją lokaty standardowe, których oprocentowanie w skali roku wynosi nawet 4.00%.